Wschowa to królewskie miasto, które zaskoczy was swoją barwną historią. Wschowa dziejowo związana jest z Wielkopolską — ziemią wschowską, której stolicą była. W okresie rozbicia dzielnicowego została podbita przez książąt śląskich i została włączona w granice Śląska. Ostatecznie za sprawą króla Polski Kazimierza Wielkiego, Wschowa została włączona w granice jednoczącego się Królestwa Polskiego.
Latem 1343 r., król Polski Kazimierz Wielki rozprawia się z księciem głogowskim — Henrykiem V, zdobywa Wschowę i przyłącza ją do Królestwa Polskiego. Ten stan trwa przeszło 450 lat, aż do I Rozbioru Polski. Wówczas Wschowę zajmują wojska pruskie.
W wieku XVIII Wschowa wchodzi do grona miast królewskich, obok Krakowa i Poznania. Królowie August II i August III Sas kilkukrotnie przyjeżdżają do Wschowy, w której zwołują posiedzenia senatu i dwukrotnie podejmują poselstwa tureckie. Miasto w pewnym momencie nazywane jest nawet drugą stolicą Polski! Skąd takie zamiłowanie królów do tego miasta? Otóż górę bierze tu geografia. Król August II Mocny przemieszcza się z Drezna do Warszawy. Wschowa leżała wówczas na linii jego trasy.
Szukasz noclegu we Wschowie lub okolicy? Skorzystaj z tej wyszukiwarki i znajdź najlepszy nocleg!
Wschowa była mocna gospodarczo. Opierała się na sukiennictwie, płóciennictwie, rzemiośle, młynarstwie i handlu. Wyrabiane sukna miały taką jakość, że były certyfikowane i to nawet pieczęcią królewską. Co ciekawe, to XVII w. pewien Włoch Nicolo Bacaralli założył we Wschowie pierwszą manufakturę farbiarską.
Warto podkreślić także fakt, że Wschowa była ważnym ośrodkiem menniczym, włącznie z mennicą królewską! Przez pewien czas działał w mieście Andreas Tymff, twórca nowej monety, nazwanej od jego nazwiska tynfem — czyli grosze koronne.
Wschowa Ratusz
Zwiedzanie Wschowy proponujemy rozpocząć od Ratusza. Budowla w iście królewskim stylu datowana jest na rok 1435. W 1870 r. dokonano przebudowy obiektu i odtąd możemy podziwiać jego eklektyczny styl. Ratusz posiada ośmiokątną ku górze wieżę i trzy poziomy, co widać po rozmieszczeniu okien.
Wschowa Ratusz
Na frontowej części ratusza znajduje się herb Wschowy, przedstawiający akt koronacji Najświętszej Marii Panny, a tuż pod nim znajduje się podwójny krzyż jagielloński z dwoma pierścieniami — symbol królewski.
Wschowa Ratusz i start do rajdu pojazdów zabytkowych
Maryja Matka Boża jest patronką Wschowy, a w czasach niemieckich miasto nosiło nazwę Fraustadt — czyli miasto Pani.
Milicja na ulicach Wschowy. W dalszym planie trzy charakterystyczne barokowe kamienice Trzy barokowe kamienice (Plac Zamkowy 3, 5 ,7) – Zostały zbudowane w XVI wieku, przebudowane w latach 1687-1689. Dwukondygnacyjne, renesansowe fasady wieńczą szczyty ozdobione pilastrami i gzymsami. W jednej z tych kamienic mieszkał pastor Waleriusz Herberger, najbardziej znana postać Wschowy, określany mianem „Małego Lutra”. Aktualnie w dawnej kamienicy pastora Herbergera mieści się Muzeum Ziemi Wschowskiej.
Wschowa Ratusz
Wschowa Ratusz i ulica kolorowych parasolek
Od ratusza odchodzi uliczka kolorowych parasolek, które nadają jej kolorytu. Takie uliczki widzieliśmy w wielu europejskich miastach i bardzo nam się to podoba.
Ulica kolorowych parasolek
Polubcie nas na naszym profilu na Facebooku i bądźcie na bieżąco z nowymi podróżami
Kościół Żłóbka Chrystusa
To również kościół o niezwykłej historii. Kościół Żłóbka Chrystusa wziął swoją nazwę od pierwszego nabożeństwa w tej świątyni, które miało miejsce w dzień Bożego Narodzenia, 25 grudnia 1604 r. o godzinie 4 rano.
Kościół Żłóbka Chrystusa
W czasach reformacji Marcina Lutra, wschowianie jak luteranie chodzili na msze do kościoła Farny. Jednak po kilku dekadach część mieszkańców powróciła do katolicyzmu i dla ewangelików zabrakło świątyni. Wydano im jednak zgodę na budowę nowej świątyni, ale pod ostrymi warunkami. Nowy kościół nie mógł stać ani w mieście, ani za miastem! Ciekawe prawda! Budowa świątyni nie mogła trwać dłużej niż jeden miesiąc! Wieża nie mogła być ani okrągła, ani kwadratowa!
Przy kościele Źłóbka Chrystusa działała kiedyś szkoła łacinska. Pozostał na niej napis, który w tłumaczeniu oznacza „Podstawą Rzeczypospolitej jest właściwe wychowanie młodzieży”
Protestanci znaleźli rozwiązanie i kupili dwa mieszczańskie domy, które stały po obu stronach murów miejskich — czyli dokładnie po środku, spełniając jedno z założeń. Wewnątrz zburzono ściany i powstała przestrzeń. Baszta, jak na nią spojrzycie, nie jest ani okrągła, ani kwadratowa. I tym sposobem powstał kościół protestancki.
Wschowa mury obronne
W okresie średniowiecza Wschowa otoczona była wałami z ziemi, w które wbite były drewniane pale. Za czasów króla Kazimierza Wielkiego, który przecież zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną, miasto zyskało mury i fosę. Wjazd do niego umożliwiały dwie bramy — Polska oraz Głogowska. Wysokość murów sięga od 2 do 4 metrów. Obecnie zachowała się tylko część murów obronnych, ponieważ rozwój miasta w XIX w. wymusił ich rozbieranie.
Wschowa mury obronne
Plac Farny i kościół Farny
Rezydencja jezuitów
W roku 1727 król August II Mocny podarował przybyłym siedem lat wcześniej braciom zakonnym — jezuitom, budynek dawnej mennicy i przyległy teren. Jezuici rozbudowali go o dwa skrzydła, w jednym znajdowała się ich rezydencja, a w drugim otworzyli szkołę. Dziś możemy podziwiać budynek dawnego kolegium.
Szkoła prowadzona przez jezuitów dawała świadectwo połączenia w harmonii wiedzy i duchowości — da się to zrobić.
Rezydencja jezuitów
Gmach jezuitów posiada ciekawy, łukowaty kształt.
Rezydencja jezuitów
Wieża kościoła Farny pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Kościół Farny pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika i Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny to wyjątkowo stary świadek polskiej historii. To najstarsza świątynia w mieście. W tym kościele swoje ostatnie ślubowanie małżeńskie składał król Polski Kazimierz Wielki — Jadwidze żagańskiej.
Muzeum Ziemi Wschowskiej i Pan Łucznik
Obecnie w dawnej rezydencji jezuickiej znajdują się biblioteka i Muzeum Ziemi Wschowskiej. To na jego obszarze strzelaliśmy z łuku!
Muzeum Ziemi Wschowskiej – strzelanie z łuku do tarczy
Fontanna miejska z XVIII wieku, przedstawiająca kobietę w zbroi, która w prawej ręce trzyma proporczyk z herbem miasta – krzyżami jagiellońskimi. Ot może i to sama Matka Boża, jako Pani tego miasta. Kto wie.
Aleja lipowa
Dawniej wzdłuż murów ciągnęła się fosa. Dziś można spacerować tą lipową aleją. Na Lwim Mostku przed promenadą ustawione są kamienne rzeźby lwów — są to repliki, oryginały znajdują się we wschowskim muzeum. Jeden z lwów posiada herb Wettynów — ród króla Augusta, a drugi herb Wschowy.
Lwi mostek
Rok 1733. Lew trzyma herb Wschowy – krzyż jagielloński
Dawniej był to zamek
Pierwsze wzmianki o zamku pochodzą z 1616 r. Powstał on na miejscu dawnego grodu, chroniony fosą i przerzucanym mostem. W XIX w. prusacy zburzyli zamek i postawili nowe budynki z przeznaczeniem na więzienie. W okresie PRL-u urządzono w nich zakład produkcyjny, następnie Spółdzielnię Przemysłu Ludowego i Artystycznego. Obecnie znajduje się tu hotel i restauracja.
Zabudowania zamkowe
Skwerek zieleni z fontanną przed ratuszem
Wschowa
Zabytkowa Wschowa może poszczycić się pięknym kompleksem klasztornym braci franciszkanów, który usytuowany jest na jej dawnym przedmieściu. Kompleks składa się z kościoła pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca NMP, klasztoru oraz ogrodu. Łączy w sobie style z okresów renesansu, gotyku i rokoko, tworząc wyjątkowo zgraną kompozycję.
Kompleks składa się z kościoła pod wezwaniem św. Józefa Oblubieńca NMP, klasztoru oraz ogrodu
Najważniejszym obiektem jest oczywiście kościół, otoczony zabudowaniami klasztoru. Został zbudowany w 1644 r., ale jego wykończenie trwało aż do końca XVIII w.
Wschowa
Wschowa
Jak głoszą źródła pisane, to zakonników sprowadził do Wschowy król Kazimierz Jagiellończyk. Było to w roku 1457. Wiek później zbudowany przez nich kościół został strawiony ogniem — podobnież za sprawą protestantów. Bracia franciszkanie opuścili wówczas miasto na ponad 70 lat.
Wschowa
Wschowa
Do wejścia do kościoła idziemy alejką wzdłuż krużganków zbudowanych w 1747 r. Na końcu znajduje się trójarkadowe wejście. Na filarach ustawione są rzeźby założyciela zakonu franciszkańskiego św. Franciszka z Asyżu, po prawej rzeźba św. Antoniego z Padwy. Święty Antoni trzyma na swoim ramieniu małego Jezuska siedzącego na księdze.
Wschowa
Wschowa
W górnej części umieszczone są kamienne rzeźby świętych: św. Jana Nepomucena (czeski duchowny, męczennik i święty kościoła katolickiego), w środku św. Józefa (patrona kościoła) i św. Rocha (patrona od ludzkich nieszczęść i chorób).
Wschowa
Wnętrze kościoła jest nadzwyczajnie pięknie zdobione. Wyposażenie świątyni to miks z okresów baroku i rokoko. Wszystko dookoła jest ślicznie ozdobione. Sklepienie jest kolebkowe z widocznymi lunetami. Boczne ściany zawierają duże okna na dole i mniejsze u góry. Dzięki temu świątynia jest dobrze doświetlona, a złote elementy błyszczą się w słonecznych promieniach. Niesamowite wrażenie robią na nas otaczające freski.
Wschowa
Co jeszcze możecie zobaczyć w sanktuarium? Krypty grobowe. Spróbujcie odczytać namalowane inskrypcje.
Wschowa
Kolejnym majstersztykiem wykonania są zabytkowe organy.
Stając pośrodku kościoła (nawa główna), spójrzcie w górę. Na sklepieniu znajduje się polichromia wykonana przez głogowskiego mistrza Ernsta Engelfeldnera.
Wschowa
Polichromia przedstawia św. Józefa i jego żonę Maryję. Wokół nich rozmieszczone są postacie aniołków. Na wijącej się wstędze znajduje się napis: „Maryja poświęcona Józefowi”.
Piękna szata, w którą odziany jest św. Józef trzymający małego Jezuska.
Cudowny obraz Matki Boskiej Wschowskiej Pani Pocieszenia z Dzieciątkiem Jezus
Skarbem kościoła jest cudowny obraz Matki Boskiej Wschowskiej Pani Pocieszenia z Dzieciątkiem Jezus. Do niego przybywają mieszkańcy Wschowy, regionu i pątnicy z całej Polski, prosząc Matkę Boską o opiekę i wyproszenie u Jezusa łaski dla siebie i rodziny. Kolokwialnie załatwiają z Maryją swoje sprawy.
W marcu 2018 r. kościół parafialny podniesiono do rangi Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Matki Bożej Pocieszenia. Maryja została także patronką miasta Wschowa, na co zgodę wyraził papież Franciszek. Co ciekawe, to Stolica Apostolska udzieliła łaski odpustu zupełnego wszystkim, którzy odwiedzili w roku 2022 Sanktuarium we Wschowie. 4 września 2021 r. Maryja i Dzieciątko Jezus na obrazie zostali uroczyście ukoronowani.
Cudowny obraz Matki Boskiej Wschowskiej Pani Pocieszenia z Dzieciątkiem Jezus
W koronach Maryi i Jezuska umieszczono dwa herby wypalone w kości słoniowej — herb Wschowy u Matki Bożej i herb zakonu franciszkańskiego u Dzieciątka.
Wschowa
Z krzyżem Chrystusa związana jest ciekawa historia. Kiedy w 1558 roku w kościele wybucha pożar, krzyż spada na dół i zostaje na 80 lat przysypany gruzami. W trakcie odbudowy kościoła szczęśliwie odnajduje się i jak się okazuje — nie ma żądnych śladów zniszczenia!
Z zewnętrznej części wchodzi się do kapliczki poświęconej Ojcu Świętemu — Janowi Pawłowi II.
Po I wojnie światowej Wschowa pozostała w granicach Niemiec. Do Polski wróciła 1 lutego 1945 r., unikając poważniejszych zniszczeń.
Wschowa
Na koniec ciekawostka z czasów II wojny światowej. W drugi dzień agresji Niemiec na Polskę, Wojsko Polskie wkroczyło na terytorium Niemiec, nacierając na miasto Fraustadt (dzisiejsza Wschowa). Generał Roman Abraham (Wielkopolska Brygada Kawalerii) wydał wówczas rozkaz przeprowadzenia wypadu na Wschowę, odrzucenia nieprzyjacielskich oddziałów i ostrzelać miasto z artylerii. Dowódcą akcji wypadowej został kpt. Edmund Lesisz. Nie rozpisując się o przebiegu operacji, należy podkreślić, że wypad na Wschowę stanowił ważne wydarzenie dla walczących Polaków, dając im przykład i nadzieję na zwycięskie bitwy z Niemcami.
Przez Wschowę przebiega szlak – droga św. Jakuba
Dla czytelników Onetu i naszych artykułów przygotowaliśmy zapowiedź naszego autorskiego przewodnika samochodowego „Samochodem na weekend z Polski”.
Zobacz jakie atrakcje skrywa zielone województwo lubuskie — jest sporo i są świetne oraz odwiedź nasz kanał na You Tube
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Masz pytania, komentarze? pisz śmiało, ale z klasą :-)