Raeapteek jest najstarszą apteką w Europie, która nieprzerwanie działa w tym samym miejscu, w budynku przy głównym rynku starego miasta w Tallinnie. Dokładnie 602 lata temu pojawił się pierwszy wpis o jej istnieniu w księdze miejskiej — przypada to na rok 1422, czyli raptem 12 lat po stoczeniu bitwy pod Grunwaldem.
- Raeapteek to najstarsza apteka w Europie, działająca nieprzerwanie w tym samym miejscu przez 602 lata w estońskim Tallinnie
- Historia apteki związana jest z rodziną Burchart, która dzierżawiła i posiadała aptekę przez wiele pokoleń
- W czasach ZSRR apteka została znacjonalizowana, a po odzyskaniu niepodległości sprywatyzowana
- Średniowieczna farmakologia opierała się na alchemii, ziołolecznictwie, religii i mistycyzmie, a aptekarz był powiernikiem mieszczan
Tak naprawdę to nie wiadomo, w którym dokładnie roku powstała, gdyż wpis do księgi w 1422 r. informował o trzecim już właścicielu apteki! Może być tak, że apteka funkcjonowała na długo przed starciem krzyżaków z wojskami Jagiełły w 1410 r.
Raeapteek Tallinn
W dawnych czasach zawód aptekarza wiązał się z ogromnym prestiżem. Pracę tę wykonywali szanowani wśród mieszczan mężczyźni.
W przypadku Raeapteek na kartach jej historii szczególnie zapisała się rodzina Burchart. W jej rękach apteka pozostawała przez kilka wieków — od roku 1582 aż do roku 1911! Apteka była przez 10 pokoleń w posiadaniu rodziny Burchart.
Trzy lata wcześniej (1579 r.) do Tallinna wprowadził się węgierski imigrant Johann Burchart Both Belavary de Sykava. Wydzierżawił od rady miejskiej aptekę i tak zaczęła się historia tej rodziny i apteki.
Z ciekawostek warto przytoczyć rodzinną tradycję Burchartów i nadawania przez nich pierworodnemu synowi imienia „Johann”, od którego zawsze oczekiwano, że będzie uczył się fachu farmaceuty i prowadził aptekę. W 1843 r. urodził się 10. syn, którego nazwano Johann X Burchart.
W 1688 r. Johann Burchart IV zakupił aptekę od rady miejskiej, a dwa lata później król Szwecji Karol XI wydał dokument potwierdzający wykonywanie fachu aptekarza dla rodziny Burchart.
Zobacz także wyjątkowe miejsce w Tallinnie:
W wyniku Wielkiej Wojny Północnej w 1710 roku Tallinn został zajęty przez armię rosyjską. Sześć lat później Johann Burchart V został mianowany lekarzem miejskim oraz lekarzem garnizonowym. Podobno był tak dobry w swoim fachu, że car Rosji Piotr Wielki zażyczył sobie, aby lekarz opiekował się nim na łożu śmierci. Nim jednak Johann dotarł do Petersburga, car zmarł (1725 r.).
Po śmierci ostatniego męskiego potomka Johanna X jego siostry sprzedały aptekę w 1911 r. rodzinie Lehbertów, kończąc tym samym ten znaczący rozdział w historii Raeapteek.
[reklama] Szukasz noclegu w Tallinnie? Sprawdź ofertę na booking.com
W latach 1911-1940 apteka należała do rodzin Lehbert i Schneider. Kolejne lata i dekady czasu to okres II wojny światowej i późniejszej radzieckiej okupacji. W czasach ZSRR Raeapteek została znacjonalizowana jak reszta przedsiębiorstw zza żelaznej kurtyny. Po odzyskaniu niepodległości w 1991 roku apteka została z kolei sprywatyzowana.
Raeapteek Tallinn
Obecnie Raeapteek działa jak zwyczajna apteka, z wydzielonym pomieszczeniem poświęconym na niewielkie muzeum. Wstęp dla zwiedzających jest bezpłatny, dla grup powyżej 10 osób kosztuje 2 euro/osobę.
Raeapteek Tallinn
Widok na rynek starego miasta
Średniowieczna farmakologia oparta była na kilku fundamentach: alchemii, ziołolecznictwa, religii i mistycyzmu. Alchemia łączy w sobie naukę i magię, a średniowieczni aptekarze eksperymentowali z „przedziwnymi” składnikami pochodzenia ludzkiego, zwierzęcego i roślinnego. Nie dziwią zatem słoiki z żabami, nietoperzem, wężami, jeżem czy ludzką ręką z czarną ospą! Najdziwniejsze specyfiki wytwarzano także z ludzkich i zwierzęcych części ciała, krwi i odchodów. Sięgano nawet po mikstury pozyskane ze starożytnych mumii!
Suszony nietoperz
W średniowieczu aptekarz miejski był powiernikiem mieszczan. W tamtych czasach aptekarzami byli wyłącznie mężczyźni, a kobiety zastępowały ich tylko wtedy, gdy mężczyźni byli na wojnie.
Żaba i Vipera berus. To łacińska nazwa żmii zygzakowatej, jedynego jadowitego węża występującego także w Polsce.
Ręka ludzkiej mumii
Wstawka średniowiecznych specyfików i używanego sprzętu w medycynie i ówczesnej farmacji
Jak możemy przeczytać na stronie internetowej apteki raeapteek.ee, wśród „wyrobów aptecznych z 1695 r. […] jak wskazuje cennik — znajdują się 54 różne rodzaje wody, 25 tłuszczów, 32 balsamy, 62 konfitury, 128 różnych olejów, 20 nalewek, 49 maści i 71 herbat leczniczych. Oprócz tego znajdowały się tam tak osobliwe towary, jak spalone pszczoły, kopyta ogierów, spalone jeże, olej z dżdżownic, bielone psie odchody i ludzki tłuszcz. Na liście znalazł się również marcepan, który znany jest z tego, że łagodzi bóle serca i przywraca pamięć”.
[reklama]Żmije i węże w roztworze
Żaba w roztworze
[reklama] Szukasz noclegu w podróży?Szklane pojemniki używane w farmacji aptecznej
W średniowieczu do przyrządzania mikstur i przechowywania ich składników używano różnorodnych szklanych pojemników. Wśród nich były kuliste butelki z wygiętym do wewnątrz dnem i smukłą szyjką, a także pojemniki o kształtach cylindrycznych i gruszkowatych. Wyciągi, oleje i nalewki przechowywano w ceramicznych lub szklanych pojemnikach, które zapewniały odpowiednie warunki do ich przechowywania.
Zobacz także wyjątkowe Muzeum Morskie w Tallinnie — robi ogromne wrażenie!
Suszone zioła lecznicze przechowywano na dobrze wentylowanych strychach w drewnianych skrzyniach. Dawniej strych Raeapteek miał duży i okazały magazyn suszonych ziół. Dwie duże skrzynie na leki, przypominające te używane przez ludność wiejską i pozbawione metalowych okuć, istnieją do dziś. Metalu unikano, ponieważ rdza mogłaby uszkodzić zioła. W aptece zachowały się skrzynie, na których widnieją napisy po łacinie, informujące, że w jednej przechowywano krwawnik, a w drugiej bratek polny.
Szklane pojemniki używane w farmacji aptecznej
Młody aligator był także źródłem składników do wytwarzania preparatów
Składniki naturalne do wytwarzania aptecznych specyfików wraz z opisem do leczenia jakich schorzeń były wykorzystywane
Wystrój Raeapteek
Oprócz aptek klasztornych, w których wyrabiano leki z roślin uprawianych na miejscu, w XII w. zaczęły powstawać profesjonalne apteki. Pierwsze z nich pojawiły się we Włoszech, Francji, Niemczech, Polsce, Chorwacji oraz w Tallinie i Tartu w Estonii.
[reklama]Liczba aptek w miastach Europy Zachodniej rosła, co stworzyło potrzebę ujednolicenia receptur leków w nich dostępnych. Opracowano więc standardowe instrukcje dotyczące produkcji leków. Od XIII w. w Europie uchwalano prawa regulujące prawa i obowiązki aptek, aptekarzy i lekarzy, a także edukację w medycynie i farmacji. Z czasem apteki stały się laboratoriami badawczymi, które stanowiły podstawę szeroko zakrojonych badań i produkcji leków oraz innych preparatów chemicznych.
Herb rodzinny Burchartów
W średniowieczu aptekarze pozyskiwali surowce do leków na trzy główne sposoby. Pierwszym źródłem byli handlarze z Imperium Osmańskiego, Egiptu, Indii i Syrii, którzy dostarczali egzotyczne produkty spożywcze i leki trudne do wyprodukowania lokalnie. Drugim źródłem byli mieszkańcy wsi, którzy zaopatrywali apteki w rośliny lecznicze. Trzecim sposobem było samodzielne uprawianie ziół przez farmaceutów. Raeapteek także posiadała swój ogród, o czym świadczy zapisek z roku 1452.
[reklama]Ciekawostka: otóż jedną z najwybitniejszych kobiet średniowiecza była Hildegarda z Bingen. Była katolicką zakonnicą, wizjonerką, mistykiem, teologiem, reformatorem, lekarzem, przyrodnikiem, poetą i kompozytorem. Urodziła się w 1098 r. w dolinie Renu w południowych Niemczech. W swoich pismach medycznych i przyrodniczych Hildegarda zajmuje się różnymi chorobami i podaje przegląd sposobów ich leczenia. W „Księdze roślin” Hildegarda opisuje ponad 240 gatunków roślin. Wśród nich jest wiele, które są nadal stosowane w medycynie naturalnej i homeopatii. W 2012 r. papież Benedykt XVI ogłosił Hildegardę doktorem Kościoła, co jest najwyższym honorem, jaki Kościół może przyznać uczonemu.
Zapraszamy do łotewskiego kurortu Jurmała — dotrzesz tu z Polski w ponad godzinę!
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
Najciekawsze zabytki Rygi — stolicy Łotwy oraz dawne cele więzienne estońskiego KGB
Źródła:
- https://raeapteek.ee/
- Raeapteek – Wikipedia
Masz pytania, komentarze? pisz śmiało, ale z klasą :-)